İş Dünyası Nereye Gidiyor?

Kurumsal hayata veda, freelance’e merhaba!

Değişen tüketici tercihleri, davranışları, ihtiyaçları… Teknolojik gelişmelerle, insan kaynağına duyulan talepte azalma ve buna bağlı işten çıkarmalar… Sebebine ne derseniz deyin,  30’lu yaşların ortalarına gelen birçok kişi kurumsal hayatın temposundan bunalıp, hayatı kendi kurallarıyla yaşamak arzusuyla kendi işinin patronu olmaya soyunuyor. İşin ilginci tüm dünyada bu solo-prönörlerin sayısı artarken, dengesiz talep sebebiyle sabit insan kaynağı yatırımı yapmak istemeyen ve ihtiyaçlarını bu freelance çalışanlarla çözen firmalar da bu gelişmeden hiç de şikayetçi görünmüyorlar.

Kaynak: http://creativegenius101.blogspot.com.tr/2013/03/new-statistics-highlight-promising.html

İş hayatının tarihçesine şöyle bir bakarsak, 20. yüzyılda sabit çalışanlara sahip olmak önemliydi.  Tek başına iş yapmak yerine, şirketlerde çalışanlar yasalar ve sendikalarla korunmaya başlandı. Herkesin iş çerçevesi çizilmiş, kim ne yapacağını net şekilde bilir bir hale gelmişti. Yavaş yavaş küreselleşme hareketi kendini göstermeye başladı. Bilgisayarlar hayatımıza girdi. Zamanla hayatımızın ayrılmaz birer parçası oldular. Bilgisayar egemen bir iş dünyasına internet de dahil olunca dünyanın diğer ucundaki şirketlere, çalışanlara ulaşmak bir tık uzağımızda oldu. Çok klişe belki ama… Evet işinin ehli yüzlerce, binlerce kişi sadece bir tık uzağımızda oluverdi.

Anneler çocuklarına, genç çalışanlar kendilerine daha fazla vakit ayırmak, babalar aileleriyle daha fazla zaman harcamak ister oldu. Bir de buna bilgisayar çağına doğan kuşak farklılıkları eklendi. 1960-1980 arasında doğan, bilgisayarla belki de çalışmaya başladıktan sonra tanışan X kuşağından 2000’lerin başında bilgisayarların içine doğan Z kuşağına kadar geldik. Her yere taşınabilen akıllı telefonlar, tabletler, anında mesajlaşmalar, sosyal medya derken istediğin yerde istediğin zaman çalışma imkanları oluştu. Z kuşağı iş hayatına atıldıkça bu alışkanlıkları ofise, çalışmaya hayatına taşımaya başladı. X ve Y kuşağına ise buna ayak uydurmak ya da çağın gerisinde kalmak düştü.

Tüketicilerin de istedikleri anda, istedikleri bilgi, ürün veya hizmete ulaşabilmeleri tüm bu gelişmelere ve değişen tüketici tercihlerine eklenince firmalar tüketiciler açısından git-gel’ler yaşamaya başladı. Markadan markaya kayan tüketiciler ve bunların yarattığı inişli-çıkışlı satışlar firmaları zor durumda bırakmaya başladı. Bir ay insan kaynağına yoğun ihtiyaç duyarken ertesi ay belki de birkaç kişiyle işleri yürütebilen firmalar için insan kaynakları yük olmaya başladı. Firmalar dönemsel olarak farklı ihtiyaçlarına yönelik farklı alanlarda farklı kişilerle çalışmayı tercih eder oldular. Yetenekli, deneyimli, bilgili “freelance” çalışanlar şirketlerin bu ihtiyaçlarına cevap verir oldular.

Kaynak: http://settewriter.com/freelancers-are-the-new-independent-workforce-infographic/

Her iki tarafın da karşılıklı memnun olduğu bu yeni düzende, 20.yüzyıldaki sendikaların, birliklerin yerini sanal platformlar aldı. Hem mesleki paylaşımlar yapabildikleri hem de yeni iş olanakları bulabildikleri platformlar. Üstelik artık kendi işinin patronu olmak için büyük yatırımlara da gerek yok. Bir internet siteniz, bir de uzmanlık alanınız olsun yeter. Ofis yatırımı yapmanıza da gerek yok? Sanal ya da hazır ofisler ne güne duruyor?

Tamam, bir şirkete bağlı olmadan, serbest çalışanların sayısı hem Türkiye’de hem dünyada artıyor. Ama nasıl bir hızda? İşte Türkiye’de ve dünyada “freelance” istatistikleri:
Dünyanın önde gelen freelance platformu Freelancer.com ‘un 2013 Ocak’ındaki raporuna(1)  göre küçük ölçekli Türk işletmelerin dış kaynak kullanım oranını 0 artırdığı görülüyor. Yani küçük ölçekli Türk işletmeleri IT sistemleri tasarlamaktan pazarlama, finans ve hesap uzmanlarına kadar yapamadıkları işler için uzmanlar tutuyor. Aynı dönemde siteye olan kayıtlarda %66 artış, sitede kayıtlı freelancer’ların da site üzerinden sağladığı gelirin de %8 büyüdüğü gözlemleniyor.

Yine Freelancer.com’un araştırmasına göre küçük ölçekli işletmelerin freelance çalışan tercihindeki artışlar şöyle:

•    IT mühendisi %46
•    web tasarımı %34
•    grafik tasarımı %28
•    metin yazarlığı %26
•    pazarlama

Freelancer’s Union’ın 2014 araştırmasına(2)  göre freelancer’ların

•    % 69’u teknolojik gelişmelerin, yeni müşterilere ulaştırmayı çok kolaylaştırdığını
•    %77’si talebin artacağını, freelancer’ların altın çağının henüz gelmediğini
•    %66’sı serbest çalışanların geçmiş senelere kıyasla artık daha çok kabul gördüğünü

belirtiyorlar.

Ana bir işi olup, ek gelir için serbest çalışanların %36’sı ise artık ana işten ayrılıp sadece serbest çalışmayı düşündüğünü belirtiyor. Freelance çalışmayı tercih edenlerin sebepleri ekstradan para kazanmak ve esnek çalışma koşullarıyken etmeyenlerin sebebi “düzenli gelir” ihtiyacı. Amerika’da freelance çalışanlar toplam iş gücünün %34’ünü oluşturuyor ve ekonomiye katkıları $715 milyar dolar. İngiltere’de de durum pek farklı değil. Hatta üniversite 1. ya da 2. sınıftakilerin %87’si freelance çalışmayı kariyer tercihleri arasına katmışlar.  Avrupa’da ise freelance çalışanların %45 artışla 6.2 milyondan 8.9 milyona çıktığı biliniyor.

Kaynak: http://settewriter.com/freelancers-are-the-new-independent-workforce-infographic/

Freelance ekonominin geleceği ile ilgili uzmanlar, daha da büyüyeceği öngörüsünde bulunuyorlar. Önümüzdeki yıllarda küçük ölçekli firmaların yanı sıra büyük firmaların da freelance çalışanları tercih edeceğini belirtiyor, firmaların serbest çalışanlarını takip edebilmesi için sistem oluşturmaları gerektiğini söylüyorlar. Freelance çalışanlarındaki bu artışın, verim ve kaliteyi de artıracağının altını çiziyorlar.
Her geçen gün, hem çalışan açısından, hem de işveren açısından freelance çalışmanın daha fazla tercih edilir olduğu düşünülünce, bu düzene uyum sağlamayanların oyun dışı kalacağı muhakkak.

Peki ya siz? Henüz freelance’leştiremediklerimizden misiniz?
Alıntı:
(1)    http://www.campaigntr.com/2013/01/17/31375/turkiyede-freelancer-kullanimi/
(2)    http://benrmatthews.com/2014/09/freelance-statistics-2015/